Samsun'a geldiniz, peki Karadeniz'in bu incisini keşfetmeye nereden başlamalısınız? Şöyle ikonik, hem şehrin ruhunu yansıtan hem de sosyal medyanızda harika görünecek bir yer arıyorsanız, size tek bir cevap vereceğim: Onur Anıtı. Evet, bildiğimiz adıyla Atatürk Anıtı! Burası, Samsun’da yapılacak şeylerlistenizin en başına yazmanız gereken yer. Ama durun, hemen bir heykel işte diye düşünmeyin. Bu anıt, sadece bronzdan bir yapı değil; bir şehrin minnettarlığının, bir ulusun yeniden doğuşunun ve Viyana'dan Samsun'a uzanan macera dolu bir yolculuğun hikayesi. Hadi gelin, bu heybetli anıtın sırlarını birlikte keşfedelim.

Samsun'un simgesi olan ve şahlanan bir at üzerindeki Atatürk heykelini görün

Onur Anıtı'na yaklaştığınızda sizi ilk etkileyecek şey, şüphesiz heykelin büyüklüğü ve dinamizmi olacak. Şaha kalkmış bir atın üzerindeki Atatürk, tüm heybetiyle adeta gökyüzüne uzanır. Bu anıt, bir şehrin ve bir milletin onurunu temsil eder ve hikayesi de en az kendisi kadar etkileyicidir.

Bu anıtın yapım fikri ilk olarak dönemin Samsun Valisi Kâzım Paşa tarafından ortaya atılmış. Ancak bu anıtı diğerlerinden ayıran çok özel bir detay var: Masrafları bizzat Samsun halkı tarafından karşılanmış. Evet, yanlış duymadınız! Samsunlular, Milli Mücadele'nin ilk adımına tanıklık eden şehirlerine bu onuru kazandırmak için elini taşın altına koymuş ve o dönemin parasıyla $37.000 gibi ciddi bir rakamı toplayarak bu eseri şehre hediye etmişler. Bu yüzden anıt, sadece bir lideri değil, aynı zamanda liderine sahip çıkan bir halkın vefasını da simgeler.

Peki bu muhteşem eseri kim yaptı? Anıt, daha önce Ankara'daki Zafer Anıtı gibi önemli işlere imza atmış olan Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel tarafından tasarlanmış. Heykelin bronz döküm işlemleri 1928-1931 yılları arasında Viyana'da, tam 32 parça halinde gerçekleştirilmiş. Bu parçalar, bir Alman vapuruna yüklenerek maceralı bir yolculukla 15 Ekim 1931'de Samsun'a ulaşmış. Hatta gümrüğe takılması gibi küçük bir pürüz bile yaşanmış, ama neyseki sorun çözülmüş ve anıt 15 Ocak 1932'de görkemli bir törenle açılmış.

Anıta daha yakından baktığınızda her detayın bir anlam taşıdığını fark edeceksiniz. Kaidesiyle birlikte toplam yüksekliği 8.85 metreyi bulan heykelde Atatürk, mareşal üniformasıyla dimdik durur. Yüzündeki kararlı ifade ve batıya, çok uzaklara dikilen bakışları, hem bir zaferin azmini hem de geleceğe duyulan umudu anlatır. Sol eliyle atın dizginlerini sıkıca kavraması, gücü ve kontrolü; sağ elinin kılıcına uzanması ise heykeltıraş Krippel'in de dediği gibi Türklüğün gücünü ifade eder. Kaidenin yanlarındaki kabartmaları sakın es geçmeyin! Bir tarafta mermi taşıyan halkı, diğer tarafta ise Atatürk'le el ele vermiş köylüyü, kentliyi, yaşlıyı ve genci görürsünüz. Bu kabartmalar, Kurtuluş Savaşı'nın sadece cephede değil, tüm milletin omuz omuza vermesiyle kazanıldığının en güzel kanıtıdır.

Anıtın bulunduğu Atatürk Parkı'nda dinlenin

O heybetli anıtın hikayesini ve anlamını öğrendikten sonra, biraz soluklanmak ve bu tarihi atmosferin tadını çıkarmak gibisi yoktur. Onur Anıtı, şehrin en merkezi ve en canlı noktalarından biri olan Atatürk Parkı'nın tam kalbinde yer alıyor. Bu park, Samsun'un ilk halka açık dinlenme alanlarından biri olma özelliğini taşıyor ve yıllardır şehrin ortasında yemyeşil bir vaha gibi duruyor.

Atatürk Parkı, sadece ağaçlardan ve banklardan ibaret bir yer değil. Burası, Samsun'un sosyal hayatının aktığı, tarihle bugünün iç içe geçtiği bir buluşma noktası. Anıtın gölgesinde oturan yaşlı amcaları, koşturan çocukları ve arkadaşlarıyla sohbet eden gençleri gördüğünüzde, bu anıtın nasıl da şehrin bir parçası haline geldiğini daha iyi anlıyorsunuz.

Siz de kendinize bir bank bulun, belki yakındaki bir seyyar satıcıdan bir simit alırsınız, ve anıtı seyre dalın. Heykelin etrafında dönen hayatı izlerken, hem şehrin ritmini hissedecek hem de az önce öğrendiğiniz o derin tarihi daha iyi sindireceksiniz. Burası, Samsun gezinize kısa bir mola vermek ve enerjinizi toplamak için mükemmel bir yer.

Yakınlardaki İlk Adım Anıtı'nı ziyaret edin

Atatürk Parkı'nda dinlenip enerjinizi topladıktan sonra, Milli Mücadele'nin hikayesini tamamlamak için kısa bir yürüyüşe ne dersiniz? Onur Anıtı, mücadelenin sembolik başlangıcını temsil ederken, çok yakınındaki İlk Adım Anıtı ise o tarihi anın yaşandığı gerçek noktayı işaret ediyor.

Neden iki anıt bu kadar yakın? diye sorabilirsiniz. Cevabı şehrin tarihinde saklı. Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru'ndan inerek karaya ayak bastığı iskele, 1959'daki liman inşaatı sırasında denizin doldurulmasıyla bugünkü kara parçasının içinde kalmış. İşte bu anıt, o tarihi iskelenin tam yerini bize göstermek için yapılmış.

Heykeltıraş Hakkı Atamalı tarafından 1981-1982 yıllarında yapılan anıt, Onur Anıtı'ndan farklı bir kompozisyona sahip. Burada Atatürk tek başına değil, silah arkadaşlarıyla birlikte tasvir edilmiş. Bu tasarım, mücadelenin bir ekip işi olduğunu, bir dayanışma ruhuyla başladığını vurguluyor. Anıtın iki ucunda yer alan genç heykelleri ise bu mücadelenin Türk gençliğine emanet edildiğini simgeliyor. Onur Anıtı'ndaki o destansı ve tekil kahraman figüründen sonra, İlk Adım Anıtı'ndaki bu kolektif ruhu görmek, 19 Mayıs'ın anlamını çok daha bütüncül bir şekilde kavramanıza yardımcı olacak.

Hazır Buraya Kadar Gelmişken Civarda Gezilecek Alternatif Yerler

Onur Anıtı ve İlk Adım Anıtı'nı ziyaret ederek Samsun'daki Milli Mücadele rotanızın en önemli iki durağını tamamladınız. Ama hikaye burada bitmiyor! Madem tarihin bu kadar içine girdiniz, gezinizi birkaç önemli noktayla daha taçlandırabilirsiniz.

Anıtlara sadece birkaç dakikalık yürüme mesafesinde bulunan Gazi Müzesi Atatürk'ün Samsun'a ilk geldiğinde konakladığı Mıntıka Palas Oteli'dir. O odalarda dolaşmak, tarihe dokunmak gibi hissettirecek. Ardından, sahil boyunca keyifli bir yürüyüşle ya da kısa bir yolculukla, Atatürk ve silah arkadaşlarını Samsun'a getiren geminin birebir kopyasını ziyaret edebilirsiniz. Bu üç noktayı birleştirdiğinizde, Milli Mücadele'nin başlangıcına dair unutulmaz bir deneyim yaşamış olursunuz.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Onur Anıtı'nı ziyaret etmek ücretli mi? Hayır, Onur Anıtı halka açık Atatürk Parkı'nın içinde yer almaktadır ve ziyareti tamamen ücretsizdir. Günün her saati görebilir ve fotoğraflayabilirsiniz.

Onur Anıtı'na toplu taşıma ile nasıl gidilir? Anıt, Samsun'un tam merkezinde olduğu için ulaşım çok kolaydır. Tramvay kullanacaksanız Cumhuriyet Meydanı durağında inerek parka birkaç dakikada yürüyebilirsiniz. Ayrıca 19, E1, E5 gibi şehrin ana otobüs hatlarının birçoğu anıtın çok yakınındaki duraklardan geçmektedir.

Anıtın heykeltıraşı kimdir ve neden önemlidir? Anıtın heykeltıraşı, o dönemde Türkiye'de birçok önemli esere imza atmış olan Avusturyalı sanatçı Heinrich Krippel'dir. Krippel'in eseri, sadece Atatürk'ün fiziki bir tasviri değil, aynı zamanda Türk milletinin kurtuluş azmini, korkusuzluğunu ve gücünü de bronza dökerek ölümsüzleştirdiği için çok değerli kabul edilir.

Kaynakça Konu hakkında daha detaylı ve resmi bilgi almak için T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ilgili sayfasını ziyaret edebilirsiniz:(https://samsun.ktb.gov.tr/TR-216768/).